De cantate is ontstaan vanuit het idee een bevrijdingsconcert samen te stellen a.d.h.v. de thema’s: knechting, bevrijding en verzoening. En dat te doen door werken van bekende Nederlandse dichters op deze thema’s te selecteren. De thema’s geven het karakter van de drie delen weer. Zo zult u, muzikaal vertaald, gedichten van o.a. Ida Gerhardt en Bertus Aafjes horen. Ook Rita de Waal, Joep Beliën en Ton Cales hebben tekstbijdragen geschreven en een spreekstem brengt een vertelling die de verschillende onderdelen aaneen rijgt.

Het gaat over het leed dat ons land in de oorlog moest accepteren (“Nooit heb ik dat, wat mij werd ontnomen, zo bitter, bitter liefgehad”) en over een stelletje dat elkaar kort voor het uitbreken van de oorlog ontmoet. Ze worden innig verliefd maar hij wordt al direct onder de wapenen geroepen (deel 1). Hij strijdt aan het front, keert huiswaarts en vindt weer zijn verloofde: ze zijn dol gelukkig en Nederland verkeert in de bevrijdingsroes (deel 2). (“... tooi de Vrijheid in smetteloos wit”). Uit hun huwelijk worden kinderen geboren die echter in een heel andere wereld opgroeien (deel 3). Nederland wordt rijk maar door de internationale handel en door de eenwording van Europa zijn er heel andere waarden ontstaan: het respect voor de ander staat nu centraal maar er zijn ook problemen van wereldformaat: de armoede elders, de mondiale vervuiling en de vele, op drift geraakte oorlogsvluchtelingen. Hoe pakken we dit aan? (“Geriefelijk en in weelde genieten wij het leven hier. Maar voor miljoenen misdeelden is het leven geen plezier”). Het werk sluit met een koor- en orkestlied dat een ode is aan de voorspoed van de laatste 65 jaar. Maar de tekst maant tot waakzaamheid (“... de vrede hecht en sterk. Maar wankel is het evenwicht. Het blijft toch mensenwerk”). De laatste strofe wijst op het belang van goede voorbeelden voor de jeugd: “Te strijden voor gerechtigheid, ach leer dat toch, ach leer dat toch uw kind”. Dit slotlied bestaat uit 7 (voornamelijk) Nederlandse volksliederen. Maar, zoals Picasso dat in zijn schilderijen doet, deze liederen zijn eerst versnipperd en daarna tot een nieuwe muzikale eenheid gesmeed.

Hoog, achter in de kerk, zingt, begeleid door trompet en orgel een kinderkoor en geeft enkele malen een beschouwelijk commentaar op het gebeuren op de begane grond. Het zijn engelen die het wereldse gebeuren met zachte hand sturen en deze hemelingen zingen, toepasselijk,  in een soort gregoriaanse stijl.

Een enkel keer is er deel voor alleen orkest. Dan geeft al dansend de “muze van de vrijheid” (Anna van Veen) haar verbeelding van “knechting, bevrijding en verzoening”. Op sommige momenten zingt Irene Verburg (sopraan) begeleid door het orkest.

 

De muziek is symfonisch maar modern van taal. Het totale werk bestaat uit 17 delen en duurt 75 minuten. Er is geen pauze.

Het koor is het Culemborgs kamerkoor o.l.v. Hein Franssen. Het CKK repeteert op donderdagavonden in de synagoge te Culemborg (www.culemborgskamerkoor.nl ). Hein Franssen zal tevens het geheel dirigeren en is repetitor van het kinderkoor.

Deze cantate is een opdracht van “De blauwe tulp”, stichting voor culturele projecten te Culemborg. Het productie team bestaat uit Ton Cales en Monique de Roij van Zuijdewijn. De muziek is geschreven door van Alfons van der Mullen. Het werk wordt uitgevoerd op bevrijdingsdag 5 mei 2010, om 20.00 uur in de Grote Barbarakerk te Culemborg (met de vierkante toren). De entree is 12,50 euro. Kinderen zijn gratis.

Het concert “Die dag in mei” is een deel van een drieluik. Immers er is tijdens de vroege meidagen tevens een beeldende expositie op het thema “Vrijheid”. Werken hiervan zijn te zien in dezelfde Grote Barbarakerk en in galerie Kobalt (gevestigd in de voormalige stationrestauratie te Culemborg). Galerie Kobalt is een onderdeel van de stichting “De blauwe tulp”. Verder is er een opvoering van het drama “Getuigenissen”. Voor inlichtingen: zie de website van de stichting “De blauwe tulp”: stichtingdeblauwetulp@orange.nl.